Monolith Arena is een spel voor 2 tot 4 spelers, uitgegeven door Portal Games. In dit tactische spel strijd je met verschillende facties tegen elkaar voor de overwinning op het slagveld. Spelers proberen de thuisbasis -ofte banner- van de tegenpartij te vernietigen. Dit doen ze door om beurten zeshoekige tegels van hun eigen factie te plaatsen op het gemeenschappelijke speelbord. Om de zoveel tijd activeren alle tegels op het speelbord en vindt er een gevecht plaats. Welke banner blijft het langst overeind?

Deja vu?
Monolith Arena is de spirituele opvolger van Neuroshima Hex, een spel dat ondertussen al 13 jaar oud is en nog steeds vele fans (en uitbreidingen) kent. Waar in Neuroshima Hex post-apocalyptische bendes het tegen elkaar uitvechten, haalt Monolith Arena inspiratie uit de fantasy wereld. De 4 verschillende facties lijken recht uit een boek van J.R.R. Tolkien te komen. In het basisspel vechten demonen, ridders te paard, zwaar bepantserde dwergen en elven met hun leger boswezens het met elkaar uit. Naast het nieuwe thema zijn er enkele esthetische verschillen zoals grotere en duidelijker leesbare tegels en de toevoeging van de befaamde Monoliths, waarover later meer.
De spanning zit in de opbouw
Het doel van Monolith Arena is om de banner van de tegenspeler uit te schakelen. Dit is een tegel die spelers aan het begin van het spel eender waar op het spelbord plaatsen. Eens je een tegel plaatst, blijft die daar in de regel voor de rest van het spel liggen, of wat veel waarschijnlijker is: tot deze wordt vernietigd door eenheden van de tegenpartij. Het spel vordert in een continue afwisseling tussen twee fasen: tile placement en combat. Tijdens de tile placement fase plaatsen spelers om beurt tegels op het bord. Eens het bord helemaal vol ligt met tegels volgt de combat fase.

In de tile placement fase gebeurt het echte denkwerk. Hier plaatsen spelers om de beurt eenheden van hun factie op het spelbord. Je trekt elke beurt tegels bij tot je drie tegels voor je hebt liggen en legt er daarna eentje af. De overgebleven tegels mag je plaatsen of opsparen voor de volgende ronde. Deze tegels komen in drie verschillende variëteiten: eenheden, runes en orders. Eenheden zijn de vechtersbazen van jouw factie en hebben verschillende eigenschappen. Elke enheid heeft een initiatiefwaarde, dit geeft aan wanneer de tegel activeert tijdens de combat spelfase. Sommige eenheden vallen naburige tegels van de vijand aan, andere kunnen doelwitten vanop afstand raken. Sommige eenheden hebben een pantser dat hen beschermt tegen aanvallen vanop afstand, andere eenheden kunnen zich elke ronde bewegen of kunnen zelfs tegels van de tegenpartij totaal onschadelijk maken. Rune tegels geven naburige tegels speciale eigenschappen zoals extra verdediging of sterkere aanvalskracht. De order tegels zijn bevelen die je jouw troepen kan geven. Deze gaan van het uitschakelen van eender welke tegel op het spelbord tot het onmiddellijk beginnen van de tweede fase: combat.

Tijdens de combat fase heeft het eigenlijke gevecht plaats, maar gebeurt er meestal niet veel onverwachts. Alle tegels vallen dan tijdens hun initatieffase aan. Vernietigde tegels worden van het spelbord verwijderd. Als de banner wordt aangevallen verliest deze levenspunten.
De dodelijke dans tussen het tactische tile placement en de kort maar krachtige combat fases blijft zich herhalen tot een speler de banner van de tegenpartij vernietigt of tot de tegels van een speler allemaal gespeeld zijn. Monolith Arena is een schoolvoorbeeld in het opbouwen van spanning: jouw tegenspeler plaatst bijvoorbeeld een eenheid die jouw banner enorm veel schade toedient. Als reactie plaats jij in jouw beurt een eenheid met een hogere intiatiefwaarde, zodat deze vroeger aan de beurt komt tijdens de combat fase, om daarmee af te rekenen. Hierdoor heb je jouw banner weer veilig gesteld. Daarop reageert jouw tegenspeler, waardoor heel jouw plan opnieuw in duigen valt. Een knap staaltje tactisch getouwtrek!
Monoliths

Nieuw bij Monolith Arena zijn de toevoeging van de monoliths. Dit is een optionele spelmodule die je kan toevoegen eens je de basisregels en facties van het spel onder de knie hebt. In het begin van het spel plaats je eender welke tegels van jouw factie in jouw monoliet, een stapel met plaats voor drie tegels. In het begin van het spel is jouw monolith ingeklapt. Op een moment naar keuze mag je jouw monoliet uitklappen, waardoor jouw op voorhand geplaatste tegels op het spelbord verschijnen. Hierdoor krijgt het spel een meer strategisch kantje en kan je in het begin van het spel verder vooruit plannen. Zelf hebben we nog niet veel gebruik gemaakt van de monolith spelmodule, het basisspel bevat meer dan genoeg afwisseling voor talrijke gevechten.
Oorlog voeren in technicolor
In vergelijking met zijn voorganger heeft Monolith Arena enkele esthetische verbeteringen doorgevoerd.

Zo zijn de tegels een stuk groter, waardoor het spetterende artwork meer ademruimte krijgt en je met één oogopslag duidelijk alle informatie op een tegel kan raadplegen. Ook bevat Monolith Arena een heleboel hulpfiches om zaken zoals een gewijzigde initiatiefwaarde of verhoogde aanvalskracht van een tegel mee aan te duiden. Waar je in Neuroshima Hex veel moet hoofdrekenen maken al deze hulpmiddelen het makkelijker om het overzicht te behouden tijdens de combat fase. De hulpmatten van elke factie zijn van hoge kwaliteit (oooh, shiny!) en geven een volledig overzicht van alle tegels van jouw factie, alsook hun eventuele speciale spelregels. De monoliths zijn gemaakt van degelijk pastelkleurig plastic, wat zorgt voor een mooi kleurenpalet op het spelbord.
Nog een rondje!
Een potje Monolith Arena neemt een half uur in beslag, maar daar blijft het meestal niet bij. Een nieuwe ronde is vliegensvlug opgezet: je kiest een factie, maakt een stapel van alle tegels en je bent klaar voor een nieuw spel. Het beheersen van Monolith Arena vereist dat je zowel jouw eigen factie als die van de tegenstander leert kennen. Het basisspel bevat vier facties, waardoor je al aardig wat spelletjes moet spelen vooraleer je alle combinaties meester bent. De toevoeging van de monoliths zorgt voor nog meer strategie en afwisseling.
De eerste uitbreiding voor Monolith Arena is ondertussen al aangekondigd. Als we kijken naar grote broer Neuroshima Hex kunnen we de veilige gok stellen dat er nog veel meer uitbreidingen met nieuwe facties onderweg zijn.
Conclusie
Monolith Arena is een vliegensvlug tactisch tile placement spel in een fantasy setting. Het spel heeft een enorm hoog take-that gehalte: elke ronde probeer je de plannen van jouw tegenspeler te dwarsbomen door jouw getrokken tegels zo slim mogelijk in te zetten. Een aanrader voor spelers die niet bang zijn van confrontatie en hun grijze massa graag aan het werk zetten!
Probeer dit spel als je houdt van: Neuroshima Hex, Tash Kalar